مغز، یکی از پیچیدهترین چیزهایی است که در عالم شناختهشده وجود دارد. سطح قشر مغز تقریبا ۲۸۰۰ سانتیمتر مربع است و برای اینکه در جمجمه جای گیرد، مچاله و دارای چین و شکنج فراوان شده است. در مغز صدها میلیارد نورون و صدها تریلیون ارتباط عصبی وجود دارد و همین اجزا، مجموعهای بسیار پیچیده را تشکیل دادهاند که به ما قدرت تفکر و تصمیمگیری میدهد.
کهکشانها در ساختارهایی بسیار غولآسا به نام خوشه، ابرخوشه و رشتههای کیهانی قرار گرفتهاند که عرض هر یک از آنها به صدها میلیون سال نوری میرسد. یافتههای کیهانشناسان و عصبشناسان شباهتهای شگفتانگیز را میان پیچیدگی شبکههای کهکشانی و شبکههای عصبی مغز نشان میدهند.
در حقیقت نهتنها شبکههای عصبی مغز به شبکههای کیهانی شباهت نزدیکی دارند؛ بلکه آنها در ساختار نیز یکسان بوده و مشابه یکدیگر هستند. ممکن است که جهان در همهجا یکسان باشد و تنها مقیاس آن متفاوت باشد. به عبارت دیگر، در مغز ما یک جهان وجود دارد و در آسمانها نیز جهانی مشابه؛ اما با مقیاسی چندین میلیارد برابر بزرگتر.
مادهی خاکستری که ۸۰ درصد از جرم مغز را تشکیل داده، چیزی در حدود ۶ میلیارد نورون(سلول عصبی) را در خود جای داده است که این میزان، تنها ۱۹ درصد از میزان نورونهای موجود در مغز انسان است. در مادهی خاکستری مغز، حدود ۹ میلیارد سلول غیرعصبی نیز وجود دارد.
بخش عمدهی نورونها، در مخچه قرار گرفتهاند؛ به طوریکه مخچه با دارا بودن ۶۹ میلیارد نورون، حدود ۸۰٫۲ درصد از آنها را در خود جای داده است و ۱۶ میلیارد سلول غیرعصبی نیز در این بخش قرار دارند. با توجه به این اطلاعات، مشخص میشود که تعداد نورونهای موجود در مغز انسان، تقریباً با تعداد کهکشانهای قابل مشاهده در جهان برابر است.
تصویر سمت چپ که تصویری شبیهسازی شده از شبکهی کیهانی است و تصویر سمت راست نیز تصویری از مخچهی مغز انسان است. دانشمندان از طریق روشی به نام «تجزیه و تحلیل طیفی توان»، ابتدا طیف توان هر تصویر را به صورت جداگانه بررسی کردند و سپس دادهها را با یکدیگر مقایسه کردهاند.
نتایج واقعاً شگفتانگیز بودند. دانشمندان دریافتند که طیف توان شبکهی کیهانی با مغز انسان شباهت زیادی دارد و حتی در برخی نقاط از نمودار طیف توان، آنها با یکدیگر مقادیر برابری دارند. توزیع نوسانات مخچهی مغز انسان در مقیاسهای۰٫۱-۱ میلیمتری، یادآور توزیع نوسانات شبکهی کهکشانی در مقیاس صدها میلیون سال نوری است.
در کوچکترین مقیاسهای میکروسکوپی، ظاهر پوستهی مغز شباهت بسیار نزدیکی به یکی از کهکشانها (در مقیاس چند صد هزار سال نوری) دارد.
مارک میلر، متخصص ارتباطات ساختاری بین اعصاب مغزی، تصویر سمت چپ را بعد از رنگآمیزی خاصی روی برشهای نازک مغزی به دست آورده است، این تصویر سه عصب از مغز، یکی به رنگ زرد و دو تای دیگر به رنگ قرمز را نشان میدهد.
در تصویر سمت راست شبیهسازی تشکیل و تکامل جهان هستی را میبینید که توسط گروهی از ستاره شناسان انجام شده است. قسمت زرد روشن بیشترین محل تجمع کهکشانها و نواحی اطراف هزاران ستاره و کهکشان و ماده سیاه را نشان میدهد. اندازهها در این تصویر میلیاردها سال نوری است.
محققین معتقدند شباهت عجیبی بین الگوهای هندسی پدیدههای بسیار متفاوت طبیعی وجود دارد. این تصویر توسط نیویورک تایمز منتشر شده است.
برای مطالعه آخرین مطالب ما در زمینه روانشناسی، پیج ما را در اینستاگرام دنبال کنید👇👇👇